 |
| Wszystko o Psie |
Polski Zwiazek
Dogoterapii |  | |
CZE-NE-KA
Fundacja Przyjaźni
Ludzi i Zwierząt
ul. Petöfiego 4/1
01-917 Warszawa
tel./fax
+48 22 864-71-53
+48 603 406 158
NIP: 118-14-14-093
KONTO:
Raiffeisen Polbank
86 1750 0012 0000
0000 2237 8977
Podaruj nam 1%
KRS: 0000194959
|
Informacje
Alaskan Malamut jest psem eskimoskim. Swoja nazwe otrzymal od szczegolnej
grupy Eskimosow zwanej Malamutes. Partnerstwo psa i czlowieka mialo
bardzio znaczacy wplyw na zorganizowanie zycia ludziom nz ladzie. Na
terenach gdzie warunki zycia dla czlowieka sa zbyt trudne, zycie z psem
stalo sie latwiejsze gdyz obaj pomagali sobie wzajemnie.
Eskimosi sa rzadka rasa ludzi, ktorzy zamieszkuja prawie wszystkie
wybrzeza Arktyki od Morza Beringa na polnoc do Point Barrow i wzdluz
kontynentu oraz Grenlandie. Jest to niegoscinny lad nie budzacy
zainteresowania do momentu gdy czlowiek znalazl tam bogate zrodlo skor,
mineralow i ropy. Jest to lad prawie bez drzew o bardzo krotkim czasie
wegetacji roslin. Sa tam dlugie okresy ciemnosci siegajace 6 miesiecy w
roku a pokrywa sniegu i lodu zalega od 6 do 9 miesiecy kazdego roku,
temperatury spadaja nierzadko nawet do -50 stopni celsjusza. W takich
wlasnie warunkach uksztaltowal sie typ psa arktycznego.
Przypuszcza sie, ze pies eskimoski mogl reprezentowac najstarsza linie
psa domowego.Wszystkie rasy arktyczne maja uksztaltowana w tym ciezkim
klimacie wspolna ceche: wielka chec do pracy w warunkach niemalze
zabojczych, odwage w arktycznym zimnie i zdolnosc do pracy nawet w czasie
tzw. diety glodowej. To wlasnie dzieki tym psom nieprzystosowani do tak
ciezkich warunkow biali odkrywcy mogli poznac i opisac ten niedostepny i
niegoscinny lad.
Slowo Alaska pochodzi od znieksztalconego starego slowa Alent,
A-la-as-ka oznaczajacego "wielki lad". Bylo ono rowniez wymawiane jako
Alyeska i Alyeshka. Jezyk Eskimosow jest jezykiem, w ktorym jest prawie
nieskonczona liczba przyrostkow. Jednym z nich jest "miut"- tlumaczy sie
to w dwojsnasob: 1- "ludzie" i 2- "mieszkancy czegos". Wsrod wielu grup
eskimoskich jedna nazywala siebie Mahlemiut. Znaczenie "Mahle" nie jest
znane ale calosc moze byc tlumaczona jako "Ludzie Mahle". Nie posiadamy
zbyt wielu informacji w pelni wiarygodnych i potwierdzonych naukowo o
zyciu tych ludzi przed XIX wiekiem, kiedy to rozpoczal sie okres
ekspansji bialych na te tereny.
Porucznik George M.Stonej, ktory kilkakrotnie bral udzial w wyprawach na
te niegoscinne strony, zaobserwowal i zanotowal w swoich raportach, ze
Eskimosi ladowi uzywali bardzo rzadko wielu psow. Najczesciej uzywali 1
lub 2 psow pomocnikow poniewaz mieso bylo wowczas trudne do zdobycia.
W tym czasie psy Malamutow byly psami uzywanymi do transportu i radzily
sobie z tym prawie jak spolecznosc eskimoska. W innym raporcie porucznik
Stoney podawal rowniez, ze "widzial kobiete z dzieckiem na plecach ktora
wraz z jednym psem ciagnela sanie podczas gdy jej maz pchal je z tylu".
W czasie swojej morskiej wyprawy na Alaske w r. 1900 ten sam porucznik
zanotowal, ze "widzial ok. 40 Eskimosow z Kobuk 50 psow i 12 san, ktorzy
wracali w gory po handlowaniu z Malamutami". Ci Eskimosi prawdopodobnie
byli rowniez Malamutami. Mozemy tak przypuszczac gduz istnieje relacja
porucznika J. Cantwell'a z 1887 r., w ktorej podaje on, ze "Eskimosi z
Kobuk River mowili dialektem Malamutow z wybrzeza".
W 1896 r. w Klondike zostalo odkryte zloto. Goraczka zlota, ktora
opanowala bialych sprawila, ze gwaltownie wzroslo zapotrzebowanie na psy
pociagowe przede wszystkim na psy alaskanskich Malamutow, ktorych tam nie
bylo. Przywozono wiec inne psy - sprowadzili je zarowno gornicy jak i
inni poszukiwacze fortuny. Wsrod nich byly nawet psy Sw. Bernarda zwane przez
gornikow wielkimi "pullers" (tzn.: "ten co ciagnie"). Mozna powiedziec,
ze wszystkie te rasy byly krzyzowane z Malamutami i innymi psami polarnymi.
Dobry zespol psi do zaprzegu kosztowal od 1700$, zas pojedynczy dobry
pies mogl kosztowac nawet i 500$. W tym tez czasie ludzie zaczeli uzywac
krzyzowki wilka, a nawet czystej krwi wilkow zlapanych jako szczeniaki.
Fama prawdziwych psow Malamutow spowodowala, ze wszystkie te psie i wilcze
krzyzowki byly nazywane Malamutami. Ale tez i psy Malamutow
byly hodowane w coraz wiekszej ilosci, gdyz ze wzgledu na swa cene mogly stanowic
niezly dochod. Prawda jest, ze krzyzowki szybko rozpoczely powrot do
pierwotnego wygladu typu szpic, do ktorego naleza wszystkie polnocne rasy.
Ten arktyczny typ dominowal przez wieki wczesniej niz zostal odkryty i
opisany przez czlowieka. Tak, ze nawet pierwsza generacja krzyzowek tych
ras mogla wygladac bardziej jak szpic niz druga czesc tej uzytej do
hodowli rasy. W trzecim pokoleniu juz nie mozna bylo znalezc znakow
krwi z zewnatrz. Oczywiscie byly tam pewne roznice w typie arktycznym ze
wzgledu na to, ze cale grupy psow zyly czesto w odizolowanych od siebie
psiarniach, gdzie inbred nie nalezal do rzadkosci. Te wlasnie roznice
znajduja odbicie w obecnej rasie Alaskana Malamuta.
Nie stanowia one jednak o zanieczyszczeniu tej rasy w obecnych psach ani
odejscia od czystego typu.
|
|
|
|
